Zware middelen operationeel om visbestand in Demer en Dijle te doen overleven
Vlaanderen heeft sinds vorige week zware middelen ingeschakeld om het voortbestaan van het visbestand in de Demer en de Dijle te redden. Door de waterwegbeheerders De Vlaamse Waterweg en de Vlaamse Milieumaatschappij, ondersteund door de visserijbiologen van Natuur en Bos, worden grote inspanningen geleverd om de ecologische toestand van het water na de watersnood te verbeteren. Daarbij worden ze gesteund door de provinciegouverneurs van Limburg, Vlaams-Brabant en Antwerpen, Aquafin, de hulpdiensten en Air Liquide. Het zuurstofgehalte was immers zo laag dat amper (volwassen) vis kan overleven. Dat komt vooral door de hoge hoeveelheid organisch materiaal in het water. Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir: “Door de massa zuurstofloos water, ook in de bufferbekkens, werden we met een erg penibele situatie geconfronteerd. Reden temeer om ook vele extra vormen van beluchting in te zetten zoals beluchters, pompen en brandweerslangen. Ik wil alle medewerkers en vrijwilligers op het terrein dan ook bedanken voor hun inzet”.
Sinds de watersnood twee weken geleden werden onder meer al lokale vissers ingeschakeld om het visbestand te redden. Daarnaast werkten de visserijbiologen van Natuur en Bos een plan uit om beluchters te plaatsen. Beluchters werden of worden nog geïnstalleerd op plaatsen langs de Demer waar nog visleven wordt waargenomen en een tijdelijke locatie kan ontstaan van waaruit hopelijk de rekolonisatie kan starten. Het overzicht daarvan op kaart kan hier teruggevonden worden. In totaal zijn er al meer dan 20 beluchtingspunten opgezet langs de Demer en de Dijle.
Zo zijn beluchters van Natuur en Bos en het Visserijfonds operationeel aan de uitwatering van het Schulensmeer en het wachtbekken Schulen en op de Binnen-Demer in de stad Diest. Er werden ook beluchters geplaatst door Aquafin op een 8-tal locaties tussen Lummen en Aarschot (geadviseerd door Natuur en Bos). VMM en DVW poogden elk ook nog de plaatsing van een installatie van Air Liquide om zuivere zuurstof rechtstreeks in het water te brengen. Dit naar voorbeeld van de aanpak van de vervuiling op de Bovenschelde in april 2020. Zij voegen geperste zuivere zuurstof aan het Demerwater toe. Er worden ook krachtige pompen ingeschakeld via de onderhoudsaannemers om het water te kunnen beregenen. Daarnaast heeft men ook de inzet van andere vormen van beluchting mogelijk gemaakt (beluchters, pompen, brandweerslangen, civiele bescherming, …), onder meer via de brandweerdiensten.
“Ook in de zijwaterlopen, wachtbekkens en de overstroomde gebieden is het zuurstofgehalte bijzonder laag, op sommige plaatsen quasi nul. Dit water komt allemaal naar de Demer, dus het zal nog lang duren vooraleer er zich opnieuw een zelfzuiverend vermogen kan opbouwen. Het gaat allemaal om waterlopen die momenteel het water uit de overstromingsgebieden evacueren waar de vegetatie dagenlang onder heeft gestaan en afsterft. Door de hoge troebelheid in de Demer en de zijlopen krijgen de algen minder licht en kunnen ze veel minder zuurstof produceren. Het is dus een vicieuze cirkel. Het zelfzuiverend vermogen is daardoor nog steeds onderdrukt”, klinkt het.
“De toestand van het visbestand in de Demer en stroomafwaarts in de Dijle is dramatisch”, zegt Demir. “Deze situatie kan nog meerdere weken aanhouden. Maar ook de volksgezondheid is een aandachtspunt, nu het waterpeil van de Demer en de Dijle gezakt is, en er veel rottende vis op de oever ligt. Dat moeten we maximaal vermijden en snel opruimen”.
Demir wil uitdrukkelijk de vele mensen op het terrein en alle vrijwilligers die meehelpen bedanken voor hun inzet, net als de gouverneurs voor hun coördinerende rol. Met de inspanningen die nu geleverd worden is de hoop dat er toch nog jonge vis overleeft en het zelfzuiverend vermogen van de rivieren herstelt, zodat vervolgens de rekolonisatie van het visbestand kan beginnen.
Foto’s : Persdienst Zuhal Demir
