Zeescheldebekken zet zich schrap voor gevaarlijk stormtij
De Schelde en haar zijrivieren krijgen op donderdag 12 en vrijdag 13 januari te kampen met gevaarlijk hoge waterpeilen. De weersvoorspellingen gaan uit van een stormtij: de combinatie van springtij en een noordwesterstorm op de Noordzee. Op advies van het Waterbouwkundig Laboratorium kondigt waterwegbeheerder Waterwegen en Zeekanaal NV (W&Z) van woensdag- tot vrijdagavond respectievelijk de alarmfase ‘stormtij’ en ‘gevaarlijk stormtij’ af. Een keten van gecontroleerde overstromingsgebieden van het Sigmaplan is klaar om overtollig rivierwater op te vangen.
Twee keer per maand is er sprake van springtij. Als springtij uitzonderlijk samenvalt met een noordwesterstorm op de Noordzee, is waakzaamheid geboden. Stormvloedgolven rollen dan het Zeescheldebekken binnen en zorgen voor hoge waterstanden op de Schelde en haar zijrivieren, van Gent tot Lier.
Alarmfase ‘stormtij’ en ‘gevaarlijk stormtij’
Op donderdag 12 en vrijdag 13 januari dreigt er zo’n stormtij. De weerskaarten voorspellen vanaf vandaag een noordwesterstorm op de Noordzee, met windsnelheden tot 8 beaufort. Bovendien waaien er regenvlagen onze richting uit. Het stormfront op de Noordzee neemt vrijdag in hevigheid toe. Tegelijk verwachten we in heel Vlaanderen sneeuw- en regenbuien. In combinatie met het springtij zal dat er voor zorgen dat het water in het Scheldebekken zeker vrijdag gevaarlijk hoog kan komen te staan. Zo verwachten we dat in Antwerpen het waterpeil van de Schelde vrijdagmiddag boven 7 meter TAW uit zal stijgen. In Melle verwachten we hoge waterpeilen op de Ringvaart. Deze voorspellingen doen W&Z besluiten om de alarmfases ‘stormtij’ respectievelijk ‘gevaarlijk stormtij’ af te kondigen van woensdag- tot vrijdagavond.
W&Z treft de nodige voorzorgsmaatregelen. Woensdagavond sluiten de waterkeringspoorten op de Antwerpse Scheldekaaien om wateroverlast in de stad te vermijden. Op donderdag en vrijdag geldt een parkeerverbod op de kaaien; om haar inwoners op de hoogte te houden, voorziet de stad Antwerpen geregeld updates via haar infokanalen. Ook stroomafwaarts van Antwerpen zullen alle waterkeringspoorten langs de Schelde gesloten zijn. De keersluizen in Gent worden gesloten om de binnenstad te beschermen.
Sigmagebieden in actie
Verschillende overstromingsgebieden van het Sigmaplan die intussen operationeel zijn zullen donderdagochtend of vrijdagnamiddag in werking treden. De gebieden vangen tijdelijk de verhoogde waterpeilen op en vermijden zo stroomopwaarts wateroverlast. Het gaat onder meer over de overstromingsgebieden Zennegat (Battel), Paardeweide (Berlare), Bergenmeersen (Wichelen), Wijmeers (Berlare en Wichelen) en de Polders van Kruibeke.
Dit laatste gebied, met 600 hectare het grootste gecontroleerde overstromingsgebied van Vlaanderen, staat voor een primeur. Bij een verhoogd Scheldepeil van 7 meter TAW zal het gebied zich vrijdagmiddag voor het eerst vullen. Als gevolg daarvan neemt het risico op overstromingen in het Scheldebekken fors af. De Polders van Kruibeke, bij normale weersomstandigheden een toegankelijk natuurgebied waar veel gewandeld wordt, zullen volledig afgesloten zijn tijdens het stormtij.
Ook het pas afgewerkte gecontroleerde overstromingsgebied Zennegat in Battel (Mechelen) zal vermoedelijk voor het eerst in werking treden. Het zou reeds in de nacht van woensdag op donderdag overtollig water bufferen.
Het is nog afwachten hoe de windvelden zich in de loop van donderdag en vrijdag zullen ontwikkelen, om te kunnen voorspellen hoe hoog de waterstand vrijdagnamiddag uiteindelijk zal komen. Een evenaring of overschrijding van het peil van de Sinterklaasstorm van 6 december 2013 is niet uitgesloten.
Zolang de alarmfase duurt, zullen de dijken aan de rivierzijde van de Sigmagebieden afgesloten zijn voor recreanten. Langs die ‘overloopdijken’ stromen verhoogde waterpeilen de overstromingsgebieden binnen.
Vaarverbod
Om de dijken niet extra te belasten met golven veroorzaakt door schepen, geldt er vrijdag rond hoogwater een volledige vaarverbod (stremming) voor al het scheepvaartverkeer op de Boven-Zeeschelde opwaarts van Wintam, op de Rupel, de Beneden-Dijle en de Beneden-Nete. Schippers kunnen daardoor meerdere uren vertraging oplopen. Afhankelijk van de waterstanden kan de stremming verlengd worden.
Daarnaast kunnen een aantal veerdiensten door de hoge waterstanden op de Schelde tijdelijk worden onderbroken. De veerdiensten Klein-Willebroek-Boom (Rupel), Schelle-Wintam (Rupel), Driegoten-Weert (Boven-Zeeschelde) en Sint-Amands-Moerzeke-Mariekerke (Schelde) zullen vrijdag vermoedelijk onderbroken zijn tussen 17.30 uur en 18 uur. De veerdiensten Hoboken-Kruibeke (Schelde) en Bazel-Hemiksem (Schelde) zijn vrijdag vermoedelijk vanaf 16 uur enkele uren niet operationeel.
Update verwachtingen
De meest recente verwachtingen voor de peilen op de Schelde worden regelmatig geüpdatet en zijn terug te vinden in het hoogwaterbericht van het Waterbouwkundig Laboratorium en op www.waterinfo.be.
