UNIZO: 8 op 10 zelfstandigen worstelt met combinatie werk-privé
Kwart zelfstandigen werkt tussen 60 en 70 uur per week. Kinderopvang bij 1 op 5 zelfstandigen is een probleem. Systeem van ‘ondersteuners’ antwoord op tekort kinderopvang en andere problemen
“Iedereen heeft de mond vol over de combinatie werk en gezin. Maar het debat verengt zich steevast tot werknemers. Zelfstandigen worden vaak vergeten”, zegt UNIZO-topman Karel Van Eetvelt. Daarom bevroeg UNIZO 566 zelfstandigen over hun werk-privébalans. De cijfers spreken boekdelen. 8 op 10 zelfstandigen worstelt met het evenwicht tussen werk en privé tijdens piekmomenten. Voor 4 op 10 zelfstandigen leidt stress op het werk tot conflicten op het thuisfront. Het merendeel van de zelfstandigen werkt ruim 50 uur per week. Een kwart is tussen de 60 en 70 uur bezig en een vijfde werkt meer dan 70 uur. 7 op 10 zelfstandigen heeft onvoldoende tijd over voor ontspanning. Uit de enquête komt eveneens naar voren dat het vinden van voldoende kinderopvang een probleem vormt. UNIZO pleit voor meer kinderopvang, ook ’s avonds, tijdens het weekend en/of op flexibele uren. Daarnaast vraagt ze om de mogelijkheden tot kinderopvang aan huis uit te breiden. Het algemene systeem van dienstencheques moet behouden blijven om de combinatie tussen arbeid en gezin te vergemakkelijken. Pas bevallen zelfstandige moeders moeten ook in de toekomst 105 dienstencheques krijgen. Een laagdrempelig internetplatform moet ervoor zorgen dat zelfstandigen die zich willen laten vervangen of vervangers elkaar kunnen vinden. Ten slotte stelt UNIZO het systeem van ondersteuners voor. Een ondersteuner helpt als bijverdienste met gezinsondersteunende en persoonsondersteunende diensten, zoals kinderopvang, huishoudelijke hulp, beperkte verzorging of gezelschap houden.
De eisen van klanten zorgt ervoor dat twee op drie zelfstandigen minder tijd kan vrijmaken voor hun gezin. Twee op drie zelfstandigen is akkoord met de stelling dat de werkdruk ertoe leidt dat ze niet rond geraken met het huishouden. Twee op drie zelfstandigen geeft aan dat ze door het werk moeilijk tijd kunnen vrijmaken voor de kinderen. Voor kinderopvang doet een kwart van de zelfstandigen doet een beroep op kinderopvangdiensten. Daarnaast maakt ongeveer één op zes zelfstandigen gebruik van babysits. Een zeer kleine minderheid schakelt een au-pair of nanny in. 1 op 5 zelfstandigen geeft aan dat er niet voldoende plaatsen zijn in de kinderopvang. 21,20% heeft problemen ondervonden met de openingsuren en –dagen. Naast hulp bij de zorg voor kinderen, doet 65% van de zelfstandigen beroep op huishoudelijke hulp. Van de groep die huishoudelijke hulp inschakelt, kiest de overgrote meerderheid voor hulp via het systeem van de dienstencheques.
Ondersteuners
Ondersteuners helpen bij het opvangen van kinderen, huishoudelijke taken, beperkte verzorging, het gezelschap houden van bijvoorbeeld zieken of bejaarden en diensten die een vervangende ondernemer kan leveren. Enkel studenten, gepensioneerden, werknemers die minsten 4/5 werken, zelfstandigen in hoofdberoep, meewerkende echtgenoten en zelfstandigen in bijberoep in aanmerking. Werklozen, bruggepensioneerden en arbeidsongeschikten en invaliden voor wie herklassering nog mogelijk is, komen niet in aanmerking. Het is ook niet de bedoeling dat ondersteuners voltijds actief zijn. Ondersteuners verdienen maximum 5.500 euro per jaar verdienen en mogen geen beroepskosten maken. Gezinnen of ouderen kunnen maximum 500 uren per jaar op een ondersteuner een beroep doen. Een registratiesysteem moet alles controleren.
