Strengere straffen en nieuwe maatregelen in nieuwe Dierenwelzijnswet
Vlaams Dierenminister Ben Weyts grijpt een actualisering van de oude Dierenwelzijnswet aan om enkele nieuwe maatregelen decretaal vast te leggen. Weyts legt onder meer de decretale basis voor een klokkenluidersstatuut voor slachthuismedewerkers die wantoestanden aan het licht brengen en voor een eventueel verbod op stroomhalsbanden. Er worden ook veel strengere straffen ingevoerd voor dierenbeulen. “Op Vlaams niveau wordt inzake Dierenwelzijn een ambitieus beleid gevoerd”, zegt Weyts. “Dat vertalen we ook in de regelgeving”.
Toen Dierenwelzijn nog een federale materie was, kende geen hond de bevoegde minister. Sinds 2014 wordt Dierenwelzijn op Vlaams niveau echter uitgebouwd tot een volwaardige bevoegdheid, met een eigen smoel. Dat blijkt nog eens, nu de oude federale Dierenwelzijnswet aangepast moet worden om helemaal te stroken met de regionalisering van de bevoegdheid. In de oude Dierenwelzijnswet, die dateert van 14 augustus 1986, staan natuurlijk alleen verwijzingen naar België en het federale niveau. Al die details moeten aangepast worden om netjes te verwijzen naar de Vlaamse bevoegdheid. Normaal gezien is dit een vrij technische actualisering, maar Weyts grijpt de kans om enkele nieuwigheden toe te voegen aan de Dierenwelzijnswet.
Weyts legt bijvoorbeeld de basis voor een eigen Vlaamse Dierenwelzijnsinspectie in slachthuizen. De externe controle op de slachthuizen wordt fors uitgebreid, omdat de Dierenwelzijnswet aan de Vlaamse Overheid de bevoegdheid geeft om externe dierenartsen aan te duiden om binnen de slachthuizen toezicht te houden op de naleving van alle voorschriften rond Dierenwelzijn. De kosten daarvoor kunnen verhaald worden op de slachthuizen. Ook de interne controle van de slachthuizen zelf wordt versterkt. De ‘animal welfare officer’ (AWO), de functionaris die binnen een slachthuis toezicht houdt op het dierenwelzijn, krijgt in de nieuwe Dierenwelzijnswet namelijk een soort van klokkenluidersstatuut. De AWO zal nu beschermd worden binnen het bedrijf en zal nooit gestraft kunnen worden als hij dierenmishandeling aan het licht brengt.
Weyts legt ook de basis voor een eventueel verbod op elektrische halsbanden voor honden. Vooraleer er een echt verbod kan komen, moeten er eerst nog verschillende onduidelijkheden uitgeklaard worden. Zo lijkt het aangewezen om de elektrische handband ook in de toekomst toe te laten voor de professionele opleiding van honden of voor gedragstherapie bij honden. “Gedragstherapeut” is echter geen geregeld beroep, zodat iedereen zich in theorie gedragstherapeut kan noemen. Het verbod op stroomhalsbanden zou dan een lege doos worden. In afwachting van de verdere uitwerking van de Vlaamse regelgeving, creëert Weyts nu wel al de rechtsgrond voor een mogelijk verbod in de toekomst.
Het sluitstuk van het Vlaamse Dierenwelzijnsbeleid bestaat uit strengere straffen voor wie dieren ernstig verwaarloost of mishandelt. De maximale straffen voor dierenbeulen worden in de nieuwe Dierenwelzijnswet verdrievoudigd. De maximumstraf voor wie een dier herhaaldelijk mishandelt of verwaarloost was in de oude federale wet slechts 6 maanden celstraf. Dat wordt nu 18 maanden. Concreet betekent dit dat dierenbeulen voortaan een effectieve gevangenisstraf riskeren. Die zwaardere straffen komen er met het oog op hardleerse recidivisten, zoals bijvoorbeeld het beruchte koppel veehouders uit Heikruis, dat al 4 maal veroordeeld werd voor de rechtbank. De rechter zal voortaan veel zwaardere straffen kunnen uitspreken. “Wie niet horen wil, moet voelen”, zegt Weyts. “Ik heb de capaciteit van de Inspectiedienst Dierenwelzijn meer dan verdubbeld. Zowat elke politiezone heeft nu ook een interne verantwoordelijke voor Dierenwelzijn. Ook bij de verschillende parketten is er zo’n specifieke verantwoordelijke. Het sluitstuk van dat hele kordate handhavingsbeleid bestaat natuurlijk uit strengere straffen”.
Bovendien zullen álle kosten die gepaard gaan met de inbeslagname van dieren teruggevorderd kunnen worden bij de overtreder, desnoods met een dwangbevel. Zo draaien dierenbeulen ook extra financieel op voor de bescherming van hun dieren. Indien nodig kan de Vlaamse Overheid een wettelijke hypotheek nemen op eigendommen van de dierenbeul.