CETA: het streekproductendebat
Climaxi, de Broederschap van de Geraardsbergse Mattentaart en Hart Boven Hard Geraardsbergen voerden vorige week actie voor de bescherming van de Geraardsbergse Mattentaart. Professoren en parlementsleden mengden zich nadien in het debat. Een aantal daarvan laat weten dat er geen gevaar schuilt in CETA voor de Belgische streekproducten. Climaxi wil dat in twijfel trekken en vraagt dat alle streekproducten opgenomen worden in de interpretatieve nota die men momenteel maakt.
Het CETA breidt de Europese bescherming van 154 Europese streekproducten uit naar Canada toe. De andere 90 % van de Europese lijst van “producten van beschermde oorsprong” blijft in de kou staan.
Volgens een aantal professoren en de burgemeester van Geraardsbergen is er geen gevaar dat er Canadese Mattentaarten onder Geraardsbergse naam in onze winkelrekken terecht komen. Volgens hen zegt CETA dat men in Canada Belgische streekproducten zoals mattentaarten mag produceren (ook onder Geraardsbergse naam), maar men mag ze niet invoeren in Europa. Wij noteren en appreciëren deze interpretatie maar wensen daar volgende vragen bij te stellen:
*Waarom worden de consequenties van een verdrag niet uitgepluisd voor het getekend wordt? Waarom moeten wij als inwoners en producenten zelf gaan onderzoeken wat er in zo een verdrag staat? Heeft Vlaanderen dan zijn kans niet gemist om een maatschappelijk debat aan te gaan? Wat in de achterkamers beslist is moet nadien in allerhande kronkels aan de bevolking uitgelegd worden. Wallonië heeft in dit debat blijkbaar meer tijd gestoken en heeft dan ook meer bedenkingen. Wij vragen absolute tekstuele klaarheid rond deze teksten en eisen dat er naar het aankomende TTIP-verdrag op een andere manier gewerkt wordt: mét een publiek debat, inzage- en bezwaarmogelijkheden die politiek ernstig genomen worden.
*Waarom worden 154 producten wél internationaal beschermd, tot in Canada zelf én méér dan duizend anderen niet? Is dat geen discriminatie rond de economische ontwikkelingskansen voor producten? Als men er van uit gaat dat die andere producten toch geen risico lopen, waarom zet men ze dan in één moeite niet allemaal op de lijst in het verdrag? Is het binnen vijf of tien jaar zo een illusie te noemen dat een groot bedrijf in Canada gaat Belgische streekproducten produceren en zich beroept op de Wereldhandelsorganisatie om ze hier of elders op de markt te krijgen?
*In de interpretatieve nota die men aan het maken is wordt o.m. gesteld dat één van de Belgische regio’s zich kan terugtrekken indien na een evaluatie binnen een jaar blijkt dat er marktonevenwichten ontstaan binnen de landbouw of dat de effecten op sociale bescherming negatief zijn. Dit kan ook gelden voor de Belgische streekproducten.
Op zich zijn wij dan ook tevreden dat onze actie resultaten behaald heeft, maar blijven we ons afvragen wat de juridische waarde van al deze toegevingen is. Wie gaat oordelen over de juridische geschillen indien er rond onze streekproducten een conflict ontstaat? Eén of andere privé-rechtbank?
vzw Climaxi blijft dus van oordeel dat er harde garanties moeten komen voor de streekproducten door de ganse Europese lijst in het verdrag op te nemen. Bovendien vinden wij dat een verdrag waarover méér onduidelijkheden dan klaarheden zijn een slecht verdrag is dat dus niet moet getekend worden.
Filip De Bodt
Climaxi Z.O.-Vlaanderen
