GESLOTEN WEGENS ONBESTUURBAARHEID
Open brief aan de gemeenteraadsleden van de gemeente Haaltert
Ik ken uw bedrijf wel een beetje en weet dat politiek veel vraagt en heel weinig teruggeeft. Ik besef dat politiek een hondenstiel is die tomeloos engagement vergt waarvoor je enkel respect kan betonen als burger. Binnen het college van burgemeester en schepenen bleek er echter– volgens schepen Verbestel – geen respect meer te bestaan en zou burgemeester Baeyens alleen heersen over haar baronie.
Dit college en deze meerderheid kwamen tot stand nadat VLD-CL en CD&V de verkiezingen verloren en niet erin slaagden, ondanks hun voorakkoord, om een meerderheid te vormen. Alle andere partijen gingen er in zetelaantal op vooruit en vormden een meerderheid van 13 op 25 zetels. Krap, maar democratisch volledig legitiem en dit betekent dat de oppositie op de blaren moet zitten en de nederlaag moet uitzweten. Zes jaar na het verdict van de kiezer dient er zich altijd een nieuwe kans aan.
Van bij het begin was het duidelijk dat constructieve oppositie onmogelijk zou zijn. Noch vanuit de meerderheid noch vanuit de oppositie was er die democratische volwassenheid. De oppositie betwistte de legitimiteit van de meerderheid en de meerderheid kon niet aanvaarden dat ook de oppositie zinvolle voorstellen kon formuleren.
Jullie, beste politici, zijn nu erin geslaagd om de inwoners van Haaltert te degenereren tot een bende onbestuurbaren en wij hoeven dit niet te pikken. OK, door onze stem hebben wij jullie vier jaar geleden de macht toevertrouwd om te besturen, maar niet om niet te besturen. Jullie hebben dit vertrouwen beschaamd door de onbestuurbaarheid in te roepen in een situatie die eigenlijk een clash is tussen onverenigbare persoonlijkheden en die erop zal uitdraaien dat er een wisselmeerderheid zal worden gevormd. De rechtsfiguur van de structurele onbestuurbaarheid dient hiervoor helemaal niet.
Artikel 47 bis van het Gemeentedecreet laat inderdaad deze techniek toe, maar ik kan jullie aanraden de memorie van toelichting bij het decreet erop na te slaan en het evaluatierapport Structurele Onbestuurbaarheid, de dato 24/03/2015, van het Agentschap Binnenlands Bestuur erbij te nemen. De Vereniging van Steden en Gemeenten en Expertisecentrum van Gemeentesecretarissen maakt brandhout van deze rechtsfiguur die nogal onbesuisd werd binnengeloodst, ondanks alle negatieve adviezen en alternatieve voorstellen, in het Gemeentedecreet. De Vlaamse Regering en destijds de minister van Binnenlands Bestuur, huidig Minister-President Bourgeois, hebben nagelaten in het decreet de structurele onbestuurbaarheid te omschrijven.
De memorie van toelichting omschrijft het inroepen van de structurele onbestuurbaarheid als een uitzonderlijke procedure om probleemsituaties met een langdurige blokkering van het bestuur op te lossen. Van structurele onbestuurbaarheid kan enkel sprake zijn ingeval het bestuur van de gemeente gedurig, duurzaam onmogelijk blijkt, stokt en op zwaarwichtige punten spaak loopt (Raad van State, arrest Putte en Denderleeuw).
Minister Homans zou er goed aan doen om artikel 47bis vakkundig af te serveren omdat dit artikel – zoals al meermaals bleek – perverse effecten heeft. Het gaat om een self fulfilling prophecy. Het activeren van de procedure van de structurele onbestuurbaarheid zorgt er net voor dat er een lange periode van onzekerheid ontstaat. De evaluatienota adviseert als mogelijk alternatief voor artikel 47bis de constructieve motie van wantrouwen. Van bij het begin zou daarmee duidelijk zijn wat het alternatief is voor het zittend bestuur. De Raad van State raakte de kern van de zaak. Van de zwaarwichtige punten waarop het bestuur zou kunnen spaak lopen heb ik helemaal niets gemerkt. Het gaat om een karakteriële onverenigbaarheid en waarbij het nu pay-back time is voor de gemiste kans in 2012 door opnieuw aansluiting te zoeken met schepen Verbestel.
De wisselmeerderheid die in de sterren staat geschreven van CD&V, VLD-CL en Open&Liberaal spuit mist langs alle kanten over de vorming van de nieuwe meerderheid en de voorstellen van schepen Verbestel hebben dit alvast niet bevorderd. Het nieuwe college werd ons op een kladje aangereikt met daarbij al een plan voor de komende verkiezingen. Dit dipje van schepen Verbestel zal de wenkbrauwen wel doen fronsen hebben bij haar toekomstige coalitiepartners want haar voorstellen zijn ondemocratisch, onwettelijk en discriminerend voor ouderen.
De meest fundamentele kritiek op deze commedia dell’arte is dat ik op geen enkel ogenblik een alternatief voor de huidige bestuursovereenkomst heb weten formuleren. Artikel 47bis vraagt dit ook niet, maar voor het goed fatsoen hadden jullie dit wel kunnen doen en dan hadden de inwoners wel kunnen begrijpen waarom er een wisselmeerderheid noodzakelijk is. Politiek gaat over het verwerven van macht om keuzes te kunnen maken voor goed bestuur. De lokroep van besturen verenigt blijkbaar meer dan een visie op de toekomst.
Wat de gevolgen voor de bevolking zullen zijn valt ook nog te bezien nu de werkingsbudgetten werden herleid tot nul. Mocht het 1 april zijn geweest ik al een bordje op het gemeentehuis gehangen met de tekst “gesloten wegens onbestuurbaarheid”.
Zowel meerderheid als oppositie heeft boter op het hoofd. De meerderheid omdat ze het zo ver heeft laten komen en de oppositie omdat ze zeer lichtzinnig omspringt met de ultieme noodrem. Kortom, jullie zijn erin geslaagd de aangewakkerde onzekerheid in de maatschappij te voorzien van een extra laagje onbestuurbaarheid.
De onbestuurbare,
Koen DC
Ter info aan de redactie van Belg.be
Ik dacht er al een tijdje over na om hierover iets te publiceren, maar vond geen geschikt kanaal. Aangezien er op Belg.be al een aantal artikelen over dit onderwerp verschenen, zou ik jou graag het voorstel doen om mijn tekst op de site te laten verschijnen.
Toch even benadrukken dat ik politiek ongebonden ben. Polici hebben wel altijd de neiging om de zaken te recuperen in hun voordeel en dat zou ik graag willen vermijden en daarom ook deze expliciete vermelding. Mijn naam mag gerust verschijnen al was het maar om een zinvolle discussie te kunnen op gang trekken.
Met vriendelijke groeten,
Koen DC
