Europese Commissie wil asielregels hervormen, maar blijft steken in halfslachtigheid
Wie asiel wil aanvragen in de Europese Unie, moet dit doen in de eerste EU-lidstaat waar hij of zij binnenkomt. Die lidstaat is verantwoordelijk om de betrokkene al dan niet als vluchteling te erkennen. Dat voorziet de huidige wetgeving, met de zogenaamde ‘Dublin-regels’. De Europese Commissie communiceerde vandaag haar plannen om dit systeem te hervormen. “Verandering is inderdaad nodig”, reageren Europarlementsleden Sander Loones en Helga Stevens (N-VA). “De Commissie legt een aantal heel interessante pistes op tafel, maar blijft op een aantal belangrijke punten helaas halfweg steken. We hebben bovenal nood aan een sterk grenzenbeleid, een strikte maximumlimiet op de instroom en sancties voor lidstaten die hun deel niet willen doen in de asielopvang.”
Wat stelt de Europese Commissie voor? Verschillende opties liggen op tafel: een aanscherping van het huidige systeem of een volledige vervanging door een nieuw systeem om asielzoekers te spreiden.
Loones: “Mijn voorkeur gaat naar de tweede optie: een grondige hervorming en een echt nieuw spreidingssysteem. Het is inderdaad niet logisch dat slechts enkele lidstaten, zoals België, zowat alle asielzoekers moeten opvangen. Alle EU-landen moeten hun eerlijk deel doen.”
De Commissie stelt zo’n spreiding nu ook voor. “Maar haar plannen zijn halfslachtig”, vervolgt Loones. “Met dit voorstel wordt geen maximumlimiet gezet op het aantal asielzoekers dat jaarlijks naar Europa kan komen, waardoor de grenzen niet versterkt maar integendeel opnieuw verder open zouden worden gezet. En er zitten ook geen echte sancties in voor lidstaten die weigeren mee in te stappen. Ook zou Europa beter kiezen voor een echt hervestigingsbeleid waarbij een aantal asielzoekers uit de herkomstlanden ondergebracht worden in de EU, en dus minder blijven hangen in een spreidingsverhaal. Voor de N-VA is het duidelijk: Een grondige hervorming? Absoluut en heel graag. Maar zonder maximumlimiet en zonder extra sancties ruilen we de huidige asielcrisis in voor een nieuwe.”
Al maanden hamert de N-VA in het Europees Parlement consequent op dezelfde nagels. Stevens: “Opvallend is dat de realiteit ons gelijk geeft en onze maatregelen ook meer en meer ingevoerd worden. Onze voorstellen kaderen in een totaalaanpak. Op het vlak van het pushbackbeleid werden we gevolgd met het akkoord tussen de EU en Turkije, en de plannen van de Commissie voorzien nu in een rol voor een Europese kust- en grenswacht zoals ook wij al lang vragen. Dat de Commissie nu ook het voorstel volgt om bij de spreiding van asielzoekers rekening te houden met de zogenaamde absorptiecapaciteit, is ook een goede zaak. En er zijn nog interessante punten in de voorstellen: asielzoekers zullen in aanmerking kunnen komen voor herverdeling, maar moeten daarbij een ganse reeks maatregelen respecteren. Zo zouden ze bijvoorbeeld niet zomaar van de ene lidstaat naar een andere kunnen verhuizen. Een echte spreiding dus. Ook wordt gefocust op een meer tijdelijk beschermingsstatuut. Wanneer het opnieuw veilig wordt in hun land van herkomst, zal worden verwacht dat zij terugkeren.”
Loones: “De Commissie opent het debat met een aantal interessante voorstellen. Maar nu moet de EU ook de rest van onze ideeën realiseren. Zo moeten er forsere terugkeerakkoorden komen met de landen van Noord-Afrika en dus niet enkel met Turkije, moet er meer geïnvesteerd worden in betere opvang in de regio, en moet de EU haar blokkeringen afbreken die inburgering en activering van vluchtelingen bemoeilijken. Het nieuw spreidingsvoorstel dat de Commissie presenteert is een belangrijk puzzelstuk, maar is verre van het laatste stukje dat moet worden gelegd om deze asielcrisis te bezweren en nieuwe crisissen uit te sluiten.”