Laat mensen niet zomaar hun verhaal doen
De aanslag in Brussel was een bijzonder zwarte dag voor de Belgische samenleving. Duizenden mensen waren rechtstreeks of onrechtstreeks getuige van zeer ingrijpende gebeurtenissen die ernstige littekens kunnen nalaten. De Belgische Federatie van Psychologen somt een aantal belangrijke tips op die ons kunnen hepen om die littekens minder zwaar te laten worden. De meest in het oog springende is wellicht om mensen niet zomaar hun verhaal te laten doen en actief te bevragen wat ze gedaan hebben om zich
We waren allemaal getuige van bijzonder ingrijpende gebeurtenissen. De impact hiervan was meteen duidelijk tijdens de talrijke getuigenissen die werden verzameld. Mensen waren ontredderd, in psychologische schok, brachten verhalen hoe ingrijpend de situatie wel niet was en hoe machteloos ze zelf waren.
“En hierin schuilt net een ernstig gevaar voor traumatisatie,” legt Koen Lowet, gedelegeerd bestuurder van de Belgische Federatie van Psychologen (BFP) uit. “We weten immers uit psychologisch onderzoek dat het simpelweg “debriefen” van mensen na een dergelijke gebeurtenis leidt tot een grotere kans op het creëren van een ernstige problematiek zoals een post – traumatische stress stoornis. Als je mensen gewoon laat vertellen, zullen ze je keer op keer verhalen brengen over hoe verschrikkelijk het wel niet was en hoe machteloos ze wel niet waren. Op die manier wordt de herinnering aan die gebeurtenis net traumatisch.”
In realiteit is dit echter een belevenis van die gebeurtenis, een interpretatie. Objectief gezien waren de mensen op dat moment niet helemaal machteloos. “Mensen die aanwezig waren, hebben immers ook zaken gedaan die hun leven hebben gered. Ze hebben vb. dekking gezocht achter de balie, richtlijnen van de hulpdiensten opgevolgd, weggebleven van gevaarlijke plaatsen, enz. Het is cruciaal om hen daarop te wijzen, wanneer ze hun verhaal aan het doen zijn. Je kan dat ook actief bevragen. Hoe heb je ervoor gezorgd dat je de dag toch bent doorgekomen? Op die manier vermijden we verdere traumatisatie,” stelt Lowet.
De psychologen roepen dan ook alle mensen die te maken hebben bij de directe opvang van de betrokkenen op om hier aandacht voor te hebben. “Uiteraard weten de professionals dit al veel langer, maar heel veel mensen zullen opgevangen worden door hun naasten, familie, vrienden, gemeentepersoneel, die misschien niet professioneel gevormd zijn. Laten we er samen voor zorgen dat de littekens niet nog groter worden dan ze nu al zijn, “ besluit Lowet.
De Federatie heeft op zijn website een aantal bruikbare tips verzameld om mensen te helpen deze moeilijke gebeurtenissen te verwerken.
