Volgens het ACV pleegt de regering een aanslag op het stelsel van de inkomensgarantie-uitkering (IGU) voor deeltijds werklozen. N-VA-Kamerlid Zuhal Demir pleit voor de nodige sereniteit en nuance in het debat. De uitkering is er immers gekomen om de drempel naar werk te verlagen.
De hervorming die op 1 januari inging, maakt de toeslag opnieuw afhankelijk van de gezinstoestand. De gehanteerde criteria zijn de criteria uit de periode voor 2008. Ook toen was de IGU-toeslag afhankelijk van de gezinstoestand. “Het is billijk én rechtvaardig dat we die criteria opnieuw invoeren”, zegt Demir. “Het verschil in hoogte van de RVA-uitkering voor gezinshoofden, alleenstaanden en samenwonenden geldt eveneens voor alle andere categorieën werklozen. Het ACV wil toch niet dat we ook de uitkeringen voor die groepen gelijkschakelen?”
“Het stelsel van de IGU staat totaal niet ter discussie”, zegt Demir. De inkomensgarantie-uitkering is er gekomen om de drempel naar werk te verlagen. Werklozen die een deeltijdse job accepteren, krijgen onder bepaalde voorwaarden een uitkering bij hun deeltijds loon, zodat ze netto meer overhouden dan een werkloosheidsuitkering.
Opstap naar voltijds werk
Alleen blijken bijna 30.000 van de 51.000 gerechtigden al meer dan twee jaar in het stelsel te zitten. Daar kan men zich vragen bij stellen. Bedoeling van het stelsel was nochtans mensen te laten doorgroeien naar voltijds werk.
Heel wat werkgevers die IGU-werknemers in dienst hebben, blijken intussen een aantal voltijdse werknemers te hebben aangeworven voor dezelfde jobs. Waarom kregen de deeltijdse werknemers met een IGU-uitkering geen aanbod voor een voltijdse job? Of werd het aanbod afgewezen? In dat geval is de werknemer niet onvrijwillig deeltijds aan het werk, maar vrijwillig. Het behoud van een IGU-toeslag is dan een niet te rechtvaardigen discriminatie ten aanzien van de talrijke vrijwillig deeltijdse werknemers die geen aanvullende werkloosheidsuitkering hebben aangevraagd of ontvangen.
De tweede hervorming die in het regeerakkoord staat, is gepland voor 2017. Dat is de halvering van de IGU-toeslag na twee jaar werkloosheid. De concrete modaliteiten daarvan worden nog uitgewerkt door de federale regering in overleg met de sociale partners in het beheerscomité van de RVA.
“Zo is het mogelijk dat in plaats van een halvering na twee jaar een meer geleidelijke degressiviteit van de IGU-toeslag zal worden ingevoerd naargelang de werkloosheidsduur”, zegt Demir. “En wel naar analogie met de degressiviteit van de werkloosheidsuitkeringen die vandaag ook geldt voor volledig werklozen.”
Ieder uur werken moet lonen
“De stelling van het ACV dat het voor veel deeltijdse werklozen financieel aantrekkelijker zal worden om voltijds werkloos te worden is dus voorbarig”, zegt Demir. “We willen dat ieder uur werken loont, dus ook werken in een deeltijdse job. We willen evenmin dat het aantal volledig werklozen nog verder zal stijgen door de hervorming van de IGU. Zeker als we een werkzaamheidsgraad van 73,2 procent op het einde van deze legislatuur willen realiseren.”