450 vleermuizen geteld in Oost-Vlaamse bunkers
Afgelopen weekend telden jongeren van de Jeugdbond voor Natuur en Milieu (JNM) een recordaantal van 450 vleermuizen in Oost-Vlaamse oorlogsbunkers. De meer dan 150 bunkers zijn voor heel wat zeldzame vleermuizen de ideale overwinteringsplek. Een goede bescherming is van levensbelang.
Elke winter gaan de jongeren van de JNM in de Oost-Vlaamse bunkers op zoek naar vleermuizen. Geen eenvoudig werkje, want de meeste vleermuizen zitten diep weggekropen in spleten en barsten. Gewapend met zaklampen en inspectiespiegels voerden de jongeren in de maar liefst 153 bunkers een nauwkeurig onderzoek uit. In totaal werden meer dan 450 vleermuizen gevonden. Vooral de Baardvleermuis, de Franjestaart en de Watervleermuis waren goed vertegenwoordigd. Deze gegevens zijn zeer belangrijk: we kunnen de zeldzame vleermuissoorten pas goed beschermen als we weten waar ze overwinteren.
Vleermuizen zijn een sterk bedreigde diergroep. In Vlaanderen komen 21 soorten voor, maar staan er 14 op de Rode Lijst van bedreigde soorten. Het zijn nochtans erg nuttige dieren, omdat ze massa’s insecten naar binnen kunnen spelen. In de winter, wanneer er geen insecten zijn, gaan vleermuizen in een soort van winterslaap. Daarvoor zoeken ze vorstvrije en vochtige plaatsen op. Enkele voorbeelden van ideale overwinteringsplaatsen zijn holle bomen en spouwmuren, maar ook grotachtige plekken zoals forten, kelders en uiteraard bunkers, waar door de dikke muren een ideaal klimaat heerst.
Verspreid over het Meetjesland en het Waasland liggen vele tientallen bunkers. Deze ontstonden honderd jaar geleden tijdens de Eerste Wereldoorlog, toen het Duitse leger besliste om tegen de Nederlandse grens een linie bunkers te bouwen: de Hollandstellung. De schrik zat er namelijk sterk in dat de geallieerden via een landing in het neutrale Nederland, de Duitse troepen aan de IJzer in de rug zouden aanvallen. Ten zuiden van Gent vind je dan weer heel wat Belgische bunkers, zoals die van het Bruggenhoofd Gent, die gebouwd werden tijdens het interbellum. Ook deze bunkers vormen tegenwoordig belangrijke overwinteringsplaatsen voor bedreigde vleermuizen.
Veel bunkers zijn moeilijk toegankelijk voor mensen. Enkel de oude schietgaten zijn nog open (foto Margaux Boeraeve)
